Een kleine tien procent van de baby’s wordt geboren met een of meerdere hemangiomen. De vlekken komen vaker voor onder vroeggeboren kinderen en ook hebben meisjes een iets verhoogde kans op een hemangioom dan jongens.
Wat is een hemangioom?
Net als de ooievaarsbeet verschijnt een hemangioom, in de volksmond aardbeienvlek of frambozenvlek genoemd, in de eerste dagen na de geboorte. De vlek kan opdoemen in het gezicht, de hals en op andere plekken van het lichaam. Hemangiomen kun in zeldzame gevallen zelfs in de organen zitten. Omdat ze in het begin nog zo veel gelijkenissen vertonen met de ooievaarsbeet, is het vaak lastig een diagnose te stellen. Als je vermoedt dat een baby een hemangioom heeft, is het raadzaam dagelijks foto’s te maken, zodat je de groei kunt bijhouden.
Er zijn drie vormen hemangiomen te onderscheiden. De eerste is de op een aardbei gelijkende vlek die op de oppervlakte van de huid zit. Ook is het mogelijk dat de vlek dieper ligt en er meer uitziet als een zwelling die blauw doorschemert. Een combinatie van beide komt ook geregeld voor. De kleur van de vlek is afhankelijk van de snelheid waarmee het bloed erdoorheen stroomt. Als een baby opgewonden is of het warm heeft, stroomt zijn bloed sneller en zal de vlek roder kleuren. En als hij druk opbouwt in zijn lijf door te huilen, te persen of bijvoorbeeld te hoesten zal de vlek wat opzwellen en blauwer van kleur worden.
Hoe ontstaat een hemangioom?
Hemangiomen ontstaan door vermeerdering van kleine bloedvaatjes, de zogenaamde capillairen. Deze bloedvaatjes zijn onrijp en vormen een kluwen waar het bloed vrij traag doorheen stroomt. Hoe de ontwikkeling van deze zwellingen precies op gang komt, is onduidelijk. Omdat ze meestal direct na de geboorte verschijnen, bestaat het vermoeden dat er bij de baby hormonen ontbreken, die gewoonlijk in de baarmoeder via de placenta van moeder naar het kind gaan. Na de geboorte worden deze hormonen nog niet door de pasgeborene zelf aangemaakt. Het is ook mogelijk dat een genmuntatie zorgt voor de extra vaatontwikkeling.
Hoe ontwikkelt een hemangioom zich?
Hemangiomen zijn niet erfelijk. Het is dus niet zo dat een volgend kind in de familie een grotere kans heeft ook een hemangioom te ontwikkelen. In de eerste drie tot zes maanden worden de plekken snel groter. Daarna volgt een periode van langzamere groei. Ze beginnen meestal als een kleine stip en kunnen uitgroeien tot een echte vlek. Na negen tot twaalf maanden hebben de meeste hemangiomen hun maximale grootte bereikt.
Na verloop van tijd ontstaan er grijzige plekjes op de vlek die langzaam samenvloeien. Het hemangioom wordt zachter en is makkelijker in te drukken. Kleine plekjes kunnen na een half jaar al verdwijnen. In andere gevallen duurt het een aantal jaren en in zeldzame situaties gaan de vlekken helemaal niet weg. Bij grotere hemangiomen kan er blijvende schade zijn in de vorm van littekens, een wat dunnere huid, striae of andere onregelmatigheden.
Kan een hemangioom kwaad?
In principe zijn hemangiomen goedaardige tumoren en dus onschadelijk. Alleen wanneer de plek heel snel groeit of zich op een ongunstige lokatie bevindt (bijvoorbeeld bij het oog) kan behandeling plaatsvinden. Dat kan bijvoorbeeld the toedienen van propanolol zijn. Dat is een een medicijn dat bij volwassenen met een te hoge bloeddruk wordt gegeven. Ook kunnen corticosteroïden (bijvoorbeeld prednisone) in de plek worden gespoten of kan de plek worden bevroren (cryotherapie).
